Thoái hóa khớp là căn bệnh ngày càng phổ biến. Do đó, thoái hóa khớp nên ăn gì và kiêng gì đã trở thành mối bận tâm của không ít người. Bài viết sau sẽ giải đáp thắc mắc này.
Theo Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình thành phố Hồ Chí Minh, thoái hóa khớp là quá trình lão hóa ở khớp và quanh khớp, đặc biệt là sụn khớp. Lớp sụn trở nên mỏng đi hoặc thậm chí mất đi hoàn toàn. Do đó, các đầu xương sẽ cọ xát vào nhau, gây đau, sưng và hạn chế vận động. Qua thời gian, khớp sẽ bị mất đi hình dáng bình thường.
Triệu chứng đặc trưng của bệnh là: đau nhức, cứng khớp, hạn chế vận động, biến dạng khớp. Bệnh bắt nguồn từ yếu tố lão hóa tự nhiên của cơ thể, tư thế sai, do di truyền, bệnh lý và cả chế độ ăn uống thiếu dinh dưỡng.
1. TẦM QUAN TRỌNG CỦA CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG TRONG ĐIỀU TRỊ THOÁI HÓA KHỚP
Bên cạnh việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sỹ, người bệnh nên xây dựng cho mình một chế độ dinh dưỡng khoa học. Bởi ăn uống lành mạnh trước hết sẽ giúp tạo dựng một nền tảng cơ thể khỏe mạnh giúp chống lại bệnh tật.
Bên cạnh đó, có nhiều loại thức ăn hỗ trợ tốt cho quá trình điều trị, làm triệu chứng bệnh thuyên giảm. Đồng thời, việc tránh nạp vào cơ thể những loại thực phẩm gây hại sẽ hạn chế tối đa việc làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh.
Vậy thoái hóa khớp nên ăn gì và kiêng gì? Hãy cùng xem những gợi ý dưới đây.
2. THOÁI HÓA KHỚP NÊN ĂN GÌ?
2.1. THỰC PHẨM GIÀU CANXI
Canxi giúp hệ xương khớp phát triển khỏe mạnh, giảm tiến trình thoái hóa khớp. Bạn có thể tìm thấy canxi trong sữa và các chế phẩm từ sữa, hải sản, rau có màu xanh đậm,…
2.2. THỰC PHẨM CHỨA OMEGA-3
Axit béo omega 3 giúp giảm viêm trong cơ thể, giúp cải thiện đau, căng cứng do thoái hóa khớp. Nó có trong các loại cá như cá trích, cá ngừ, cá thu và đặc biệt là cá hồi. Mỗi tuần bạn nên ăn 2 – 3 bữa cá.
2.3. TRÁI CÂY VÀ RAU XANH
Trái cây và rau xanh là thực phẩm tốt cho sức khỏe nói chung và hỗ trợ tốt quá trình điều trị thoái hóa khớp nói riêng. Bởi chúng chứa nhiều vitamin, khoáng chất và các chất chống oxy hóa giúp giảm viêm hiệu quả.
Thêm vào đó, đây còn là lựa chọn tốt cho những trường hợp thoái hóa khớp do thừa cân, béo phì. Vì chất xơ dồi dào trong rau quả sẽ giúp giảm cơn thèm ăn.
Bạn có thể bổ sung: bông cải xanh, cải bắp, cà rốt, trái cây họ cam, chuối, bơ… vào thực đơn hàng ngày.
2.4. NẤM
Nấm được coi là “thực phẩm vàng” cho sức khỏe xương khớp. Trong đó, nấm hương chứa lượng lớn vitamin D, đồng thời có khả năng chống viêm. Mộc nhĩ tăng cường hệ miễn dịch, giúp phòng thoái hóa khớp.
2.5. NGŨ CỐC NGUYÊN HẠT
Ngũ cốc nguyên hạt chứa nhiều chất xơ, chất béo đơn thể lành mạnh, giúp chống viêm. Đồng thời, các nguyên tố vi lượng trong ngũ cốc nguyên hạt cũng giúp xương khớp chắc khỏe.
2.6. MỘT SỐ LOẠI GIA VỊ
Có thể bạn không ngờ rằng các loại gia vị hàng ngày mình sử dụng lại tốt cho xương khớp, cản trở enzyme phá hoại sụn khớp. Gừng và tỏi đều có đặc tính kháng viêm cao, giúp xoa dịu các cơn đau.
2.7. DẦU OLIU
Nếu còn băn khoăn về loại dầu ăn dành cho người bị thoái hóa khớp thì dầu oliu chính là câu trả lời. Hoạt chất Oleocanthal trong dầu oliu có khả năng ứng chế phản ứng viêm trong cơ thể. Hơn nữa dầu oliu còn kích thích ổ khớp sản sinh dịch nhờn để bôi trơn khớp.
3. THOÁI HÓA KHỚP NÊN KIÊNG GÌ?
3.1. THỰC PHẨM CHỨA NHIỀU ĐƯỜNG
Các loại bánh, kẹo ngọt, siro,… khiến tình trạng sưng khớp trở nên tồi tệ hơn. Thêm vào đó, việc ăn nhiều loại thực phẩm này cũng có thể làm bạn tăng cân, tạo áp lực lớn lên hệ xương khớp.
3.2. ĐỒ ĂN NHIỀU MUỐI
Không chỉ cần hạn chế ăn đồ ngọt, người thoái hóa khớp cũng nên “tránh xa” thực phẩm chứa nhiều muối. Người bị bệnh về khớp được khuyên là nên ăn nhạt với mức tiêu thụ ít hơn 6g muối/ngày.
Hàm lượng natri cao trong muối gây tích nước trong các tế bào, làm tăng phản ứng viêm. Ăn nhiều muối sẽ khiến thận tăng đào thải clorua, kéo theo tăng bài tiết canxi và các khoáng chất cần thiết làm suy yếu xương.
3.3. THỨC ĂN CHIÊN RÁN
Nếu thức ăn chiên rán chiếm số lượng đáng kể trong bữa cơm hàng ngày của bạn thì hãy xem xét tới việc thay thế chúng. Hàm lượng Cholesterol cao trong loại thực phẩm này làm mòn các mô cử động ở đầu xương.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, khi ăn quá nhiều đồ chiên rán, một số axit béo có xu hướng lắng đọng ở mô sụn làm rối loạn chuyển hóa, xơ hóa và giảm đàn hồi ở sụn khớp.
3.4. THỰC PHẨM CHẾ BIẾN SẴN
Trong các loại đồ ăn đóng hộp chứa nhiều chất bảo quản, một chất có hại cho sức khỏe nói chung. Chất này cũng khiến tình trạng sưng, đau trở nặng.
3.5. THỰC PHẨM CHỨA NHIỀU AXIT BÉO OMEGA-6
Tuy là một loại axit béo nhưng khác với Omega-3, Omega-6 lại không tốt cho sức khỏe hệ xương khớp. Bởi nó khiến các cơn đau do thoái hóa khớp trở nên dữ dội hơn. Nhóm thực phẩm chứa Omega-6 bao gồm thịt đỏ (thịt dê, thịt bò, thịt trâu,…), lòng đỏ trứng,…
3.6. BIA, RƯỢU, CHẤT KÍCH THÍCH
Bia, rượu vốn được biết tới là “thủ phạm” gây nhiều bệnh cho cơ thể. Người bị thoái hóa khớp lại càng phải kiêng rượu, bia và chất kích thích nếu không muốn bệnh tiến triển nặng hơn.
Loại thức uống này cản trở chất dinh dưỡng tới nuôi dưỡng mô sụn và tế bào xương, kích thích sưng, đau ở các khớp.
4. LƯU Ý CỦA CHUYÊN GIA
Ngoài việc nắm rõ thoái hóa khớp nên ăn gì và kiêng gì, người bệnh cũng cần lưu ý một số vấn đề sau trong chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt:
- Trong chế biến món ăn nên ưu tiên hình thức luộc, hấp.
- Nên kết hợp các loại thực phẩm với nhau để cân bằng các chất dinh dưỡng và kích thích vị giác cho người bệnh.
- Giữ mức cân nặng hợp lý. Nếu bạn đang bị thừa cân hãy sử dụng những phương pháp giảm cân lành mạnh.
- Giữ lối sống lành mạnh, tránh làm việc quá sức, tránh stress.
- Tập luyện thể dục thể thao đều đặn, phù hợp với thể trạng.